„Niesprawiedliwy przywilej”: Loty w Europie nawet 26 razy tańsze niż podróże koleją

W obliczu coraz dotkliwszych pożarów lasów, fal upałów i susz w Europie wiele osób chce podejmować decyzje bardziej przyjazne dla klimatu, również w kwestii podróży.

Jednak nowe badania przeprowadzone przez Greenpeace wskazują, że klienci nie otrzymują uczciwej oferty – podróż pociągiem między miejscami w Europie jest bowiem często o wiele droższa niż tani lot.

W analizie 142 tras w 31 krajach europejskich organizacja Greenpeace ustaliła, że ​​loty są tańsze od pociągów na 54 proc. ze 109 tras transgranicznych.

Organizacja ochrony środowiska stwierdziła , że ​​tanie linie lotnicze mają przewagę dzięki nieuczciwym cenom. Skrytykowali „polityczną bierność , która pozwala liniom lotniczym podkopywać rynek kolejowy kosztem planety”.

Herwig Schuster, działacz na rzecz transportu w Greenpeace Central and Eastern Europe, powiedział: „Mimo pogłębiającego się kryzysu klimatycznego, europejski system podatkowy nadal faworyzuje najbardziej zanieczyszczający środowisko sposób podróżowania”.

Schuster podał przykład lotu z Barcelony do Londynu, którego cena może wynieść zaledwie 15 euro, podczas gdy podróż pociągiem na tej samej trasie (kosztująca około 389 euro) „jest nawet 26 razy droższa”.

Dodał: „Lotnictwo korzysta z niesprawiedliwych przywilejów podatkowych, a pasażerowie pociągów muszą płacić cenę. Te ceny nie odzwierciedlają funkcjonującego rynku – odzwierciedlają sfałszowany system”.

Pasażerowie mogą kupować tanie bilety od tanich linii lotniczych, takich jak Ryanair, Wizz Air, Vueling i EasyJet.

Aktywiści twierdzą, że ceny są tak niskie, ponieważ na cenę wpływa m.in. nieopodatkowany olej napędowy oraz zwolnienie biletów lotniczych z podatku VAT.

„Tymczasem operatorzy kolejowi często płacą pełną kwotę podatku VAT, rosną koszty energii i wysokie opłaty za dostęp do torów” – twierdzi Greenpeace.

Badanie nie uwzględniło jednak dodatkowych ukrytych kosztów, które często wiążą się z podróżami lotniczymi, takich jak opłaty za bagaż, odprawę czy dojazd na lotnisko.

Niskie ceny biletów lotniczych „skłaniają podróżnych do latania”

Badanie Greenpeace wykazało, że na nieco ponad połowie analizowanych tras transgranicznych loty były tańsze przez co najmniej sześć z dziewięciu dni. Ceny biletów sprawdzono dla dziewięciu różnych dni dla każdej trasy i w różnych okresach rezerwacji.

Badanie wykazało, że pociągi były zawsze lub prawie zawsze tańsze na 29 (39%) trasach transgranicznych, z których wiele znajdowało się w Europie Środkowo-Wschodniej, zwłaszcza w krajach bałtyckich i Polsce. We Francji, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii pociągi były droższe niż loty nawet na 95% tras transgranicznych.

Organizacja zwróciła uwagę na negatywny wpływ na środowisko, gdyż loty emitują „średnio pięć razy więcej CO2 na pasażerokilometr niż pociągi”.

„W porównaniu do kolei wykorzystujących w 100% energię odnawialną, ich wpływ może być ponad 80 razy gorszy” – twierdzi Greenpeace, dodając, że „sztucznie niskie ceny biletów lotniczych sprawiają, że podróżni coraz chętniej wybierają podróże samolotem”.

Jednakże nastąpiły pewne ulepszenia.

Z analizy wynika, że ​​od 2023 roku udział tras, na których pociągi są tańsze, wzrósł o 14 punktów procentowych. Za pozytywny rozwój uznano również dążenie do wprowadzenia większej liczby pociągów nocnych w Europie.

PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ: Co warto wiedzieć o nowym nocnym pociągu łączącym Belgię, Niemcy, Austrię i Włochy

A w niektórych krajach – na przykład w Niemczech – polityka przyjazna klimatowi rzeczywiście przynosi efekty.

Działacz Greenpeace Herwig Schuster powiedział niemieckiemu dziennikowi Tagesschau: „W Niemczech podróżowanie pociągiem jest prawie zawsze tańsze niż latanie”.

Tanie linie lotnicze również narzekały na rosnące koszty opłat lotniskowych w krajach europejskich. Ryanair odwołał trasy i zamknął bazy w wielu krajach, aby zaprotestować przeciwko rosnącym opłatom.

W 2024 roku Ryanair i EasyJet zasugerowały, że opłaty i koszty operacyjne na niemieckich lotniskach są zbyt wysokie.

„Berlin należy do najdroższych lotnisk, z których korzystamy” – powiedział rzecznik EasyJet portalowi The Local, dodając: „Koszty lotniskowe stanowią około 20 procent kosztów operacyjnych EasyJet i są drugim co do wielkości kosztem po paliwie”.

Greenpeace wzywa UE i rządy krajowe do podjęcia działań mających na celu ułatwienie i uczynienie podróżowania pociągiem po Europie bardziej przystępnym cenowo.

„Każda trasa, na której samolot jest tańszy niż pociąg, to polityczna porażka” – powiedział Schuster. „Nie możemy wciąż promować najbardziej zanieczyszczającego środowiska środka transportu. Europa musi uczynić pociągi najtańszą i najłatwiejszą opcją – a nie ostatecznością”.